مراحل ارتودنسی

متخصص ارتودنسی

دکتر مسعود داودیان

ارتودنسی دهان و دندان به جهت رفع مشکلات فک و دندان و بسته به میزان شدت مشکل و عوامل وابسته به آن صورت می‌گیرد. در این روش درمانی، با اعمال فشار اندک و جلسه به جلسه شاهد تغییرات نحوه قرارگیری دندان‌ها خواهیم بود. لازم به ذکر است که بدانید درمان به روش ارتودنسی قابل تکمیل در یک جلسه نمی‌باشد و نیازمندی ما به زمان از جمله عوامل موثر در درمان و دریافت نتیجه دلخواه مراحل ارتودنسی خواهد بود.

مراحل انجام درمان ارتودنسی :

1.مرحله اول ارتودنسی، جلسه مشاوره با پزشک

در اولین جلسه درمانی، جلسه‌ی مشاوره با پزشک متخصص برای دستیابی به بهترین روش درمانی متناسب با مشکلات دندان و فک شما صورت می‌گیرد. درواقع در این جلسه، نوع درمان و مدت زمان احتمالی مورد نیاز برای طول مدت درمان به شما ارائه می‌شود.

این جلسه نیازمند ارائه اطلاعات مناسب شما نیز در رابطه با مشکلات دندانی می‌باشد و شما همواره می‌توانید در خصوص طول درمان ارتودنسی از پزشک خود سوال کرده و مواردی را که در نظرتان ضروری است با متخصص ارتودنسی در میان بگذارید.

همچنین متخصص ارتودنسی در این مرحله توضیحاتی چند در رابطه با عوارض ناهنجاری، مشکل بیمار و فرآیند درمان را در اختیار بیمار قرار می‌دهد.

در ادامه برای آگاهی هرچه بیشتر و دقیق‌تر نسبت به مشکل فک و دندان شما، فتوگرافی و رادیولوژی تجویز می‌شود، تا به ارائه هر چه بهتر روش درمانی پرداخته شود.

2.مرحله دوم ارتودنسی، قالب گیری

پس از جلسه مشاوره، قالب‌گیری از دندان بیمار صورت می‌پذیرد که لازم به ذکر است، با استفاده از قالب‌گیری، ابعاد دندان و فک بیمار اندازه گیری شده و بر اساس قالب تولید شده، نوع ارتودنسی و تعداد براکت‌های موردنیاز نیز تعریف می‌شوند.

مرحله قالب‌گیری، هم قبل از شروع دوره درمان و هم پس از انجام درمان، صورت می‌گیرد تا تفاوت حالت فک و دندان به بیمار به خوبی نشان داده شود.

مرحله قالب گیری نیازمند عکسبرداری OPG از دندان می باشد که در زیر به توضیح مختصری از آن می پردازیم:

عکسبرداری OPG دندان

با استفاده از سیستم های عکسبرداری از دندان، می توان نحوه قرارگیری هر یک از دندان ها و ریشه های آنها را به خوبی مشاهده کرد.

عکسبرداری از دندان سبب می شود تا پزشک متخصص به راحتی برای دندان ها و ناهنجاری های موجود تصمیم گیری کند و در جهت رفع آنها قدم بردارد.

این روند عکسبرداری هم قبل از انجام ارتودنسی و هم پس از ارتودنسی صورت می پذیرد تا تغییرات به خوبی مشاهده شود و در صورتی که نیاز به درمان مجدد وجود دارد، اقدام شود.

3. مرحله سوم ارتودنسی، معاینه ی مجدد

پس از انجام قالب‌گیری، متخصص ارتودنسی به معاینه مجدد فک و دندان بیمار با توجه به قالب به دست آمده، می‌پردازد. انجام معاینات در این مرحله همراه با نتایج به دست آمده از مرحله قبل، پایه و اساس برنامه‌ریزی برای درمان می‌باشند. از این رو، نیاز به دقت بالا در انجام این معاینات امری ضروری است.

پس از انجام این مراحل، متخصص ارتودنسی، به بیان بهترین و کوتاهترین روش درمانی برای بیمار می‌پردازد و مراحل درمانی و همچنین هزینه ارتودنسی را نیز برای بیمار مشخص می‌نماید.

4. مرحله چهارم ارتودنسی، مشاوره بهداشت دهان و دندان

در قدم بعدی، جرم‌گیری متناسب با نیاز دندان‌های بیمار صورت می‌پذیرد و همچنین نحوه صحیح مسواک زدن و تمیز کردن دندان‌ها در طول مدت درمان به بیمار آموزش داده می‌شود. این فرآیند آموزش توسط دستیار دندانپزشک صورت می‌گیرد. رعایت بهداشت دهان و دندان در طول مدت ارتودنسی، از پوسیدگی دندان و بیماری لثه جلوگیری به عمل می‌آورد.

5. مرحله پنجم ارتودنسی، انتخاب روش درمان ارتودنسی توسط متخصص

در این مرحله، روش های درمانی متناسب با ناهنجاری موجود در ناحیه فک و دندان بیمار، برای افراد ارائه می شود. و ویژگی های هر یک از روش های درمانی توضیح داده می شود.

نمونه ای از براکت ها برای افراد نشان داده می شود تا در نتیجه با مشورت پزشک و بیمار، بهترین روش درمان ارتودنسی برای هر شخص انتخاب شود.

اگر ارتودنسی متحرک برای درمان دندان انتخاب شود دستگاه ارتودنسی متحرک در اختیار بیمار قرار می‌گیرد اما اگر ارتودنسی ثابت برای درمان انتخاب شده باشد براکت ها بر روی دندان چسبانده می‌شود که چسب مورد نیاز برای چسباندن براکت وابسته به جنس دندان بیمار می‌باشد.

6. مرحله ششم ارتودنسی، نصب براکت ارتودنسی

پس از انجام مراحل فوق، براکت‌ها بر روی دندان بیمار نصب می‌شود و می‌بایست این براکت‌ها برای مدت 24 الی 48 ساعت روی دندان ثابت شوند و پس از طی این مدت، سیم توسط کش‌های ارتودنسی بر روی براکت‌ها فیکس می شود. لازم به ذکر است که در این مرحله فشاری دائمی و البته ملایم به دندان وارد خواهد شد.

7.جلسات معاینه و تنظیمات مجدد

جلسات تنظیم براکت ها به منظور مشاهده پیشرفت و تغییر حالت و شل یا سفت کردن سیم های ارتودنسی به منظور نتیجه گیری بهتر از روند درمانی صورت می پذیرد.

مدت زمان این جلسات چیزی در حدود 15 تا 20 دقیقه به طول می انجامد.

طول دوره درمان در بیماران، باتوجه به ناهنجاری‌های فک و دندان بیماران، متغیر است. پس از جایگذاری دستگاه ارتودنسی در دهان بیمار، معاینات به صورت یک ماه و یا دو ماه یکبار توسط متخصص ارتودنسی معین می‌شود.

در جلسات معاینه، تنظیمات جدیدی توسط متخصص ارتودنسی اعمال می‌شود که این امر بسته به نوع دستگاه و پیچیدگی درمان، می‌تواند در مدت زمان متفاوتی برای هر بیمار به طول بیانجامد. مدت زمان این مرحله، وابسته به عواملی چون ساختار صورت و شدت مشکلات دندان‌های بیمار می‌باشد.

8. نگهدارنده های ارتودنسی

پس از انجام دوره درمان، برای جلوگیری از بازگشت به حالت اولیه و برهم خوردن نظم دندان ها، بیمار می‌بایست تا مدتی از انواع نگهدارنده‌های دندان بنا به تشخیص متخصص ارتودنسی استفاده کند. این مرحله بسته به نوع ناهنجاری در فک و دندان به طور میانگین به مدت یک سال به طول می‌انجامد.

در این مرحله چیزی در حدود 30 دقیقه زمان می برد تا براکت ها را به طور کامل جدا نموده و نگهدارنده دندان را برای آنها جایگذاری نمود.

9. اتمام مراحل ارتودنسی

بعد از اتمام کلیه مراحل بالا بهتر است به مدت یکسال هر سه ماه یا شش ماه یکبار برای معاینه به متخصص ارتودنسی مراجعه شود.

روند درمان ارتودنسی

تمامی مراحل ارتودنسی در بالا ذکر شده است. به طور تکمیلی می توان بیان داشت که طول درمان ارتودنسی چیزی در حدود 6 تا 30 ماه به طول می انجامد که این میزان با توجه به ناهنجاری های فکی و دندانی و هم چنین همکاری بیمار با پزشک متغیر خواهد بود.

از عوامل تاثیر گذار در طول درمان ارتودنسی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• شدت ناهنجاری فک و دندان
• سن مراجعه کننده برای درمان ارتودنسی
• نوع روش درمانی ارتودنسی
• رعایت بهداشت دهان و دندان
• همکاری بیمار با پزشک
• مراجعات منظم
• گذراندن تمامی مراحل ارتودنسی با توجه به مشاوره متخصص ارتودنسی
• و…