عقب بودن فک پایین یا ناهنجاری کلاس || یکی از مشکلات شایع بیماران کاندید درمان ارتودنسی است. حدود 20 تا 30 درصد از مراجعینی که برای درمان‌ها مشکلات ناشی از ناهنجاری‌های فکی و نامرتبی‌های دندان‌ها خود توسط دکتر داودیان معاینه و ویزیت می‌شوند، از این ناهنجاری رنج می‌برند. در ادامه این نوشتار به شرح کامل این ناهنجاری، دلایل و روش‌های درمان آن می‌پردازیم و نمونه‌های موفق درمان تعدادی از بیماران دکتر داودیان را با هم خواهیم دید.
تعریف ناهنجاری عقب بودن فک پایین
ناهنجاری کلاس 2 خود را به شکل یک ناهماهنگی اسکلتی- فکی در بیمار نشان می‌دهد که در آن فک پایین نسبت به فک بالا عقبتر قرار گرفته است. به هر حال در صورتی که بیمار از ناهنجاری عقب بودن فک پایین رنج ببرد ما شاهد یک اورجت دندانی محسوس رو به رو هستیم .
در زیر تصاویر تعدادی از بیماران دکتر داودیان را که از ناهنجاری عقب بودن فک پایین رنج می‌بردند را مشاهده می‌کنید
علت عقب بودن فک پایین
علیرغم اینکه در اکثر موارد این اختلال مادرزاردی و وراثتی است اما بنا به بعضی شرایط این اختلال می‌تواند در افرادی که این ناهنجاری را مادرزادی به ارث نبرده‌اند بروز کند، برخی از این دلایل عبارتند از:
- اختلالات رشد در دوران کودکی
- عادت‌های غلط رفتاری در دوران کودکی مانند مکیدن انگشت شصت
- ضربه یا آسیب‌های سنگین به فک
درمان عقب بودن فک پایین
درمان این ناهنجاری به عنوان یکی از ناهنجاری های شایع، نیازمند طرح درمانهای متفاوت در دوران کودکی و بزرگسالی است. علت این تفاوت امکان تغییر فرآیند رشد فک در دوران پیش از بلوغ می‌باشد که رشد هنوز کامل نشده است، در صورتی که فرد بیمار به بلوغ کامل رسیده باشد، شانس موفقیت درمانهای محافظه‌کارانه کمتر خواهد بود.
درمان عقب بودن فک پایین در کودکان
همانطور که ذکر شد طرح درمان این ناهنجاری در کودکان به دلیل اینکه هنوز در سنین رشد هستند، شامل استفاده از دستگاه فانکشنال و هدگیر ارتودنسی و سایر ابزارها و اقدامات ارتوپدی است تا اختلاف تراز دو فک در بیمار به مرور زمان و با تکامل رشد اصلاح شود. در خصوص درمان این ناهنجاری در سنین کودکی باید به این نکته توجه داشت که بهترین سن درمان عقب ماندگی فک کودک، قبل از بلوغ جسمی و در حدودا 9 تا 13 سالگی است. ابزارهایی که برای اصلاح روند رشد فک در کودک استفاده می‌شوند، ممکن است مانند دستگاه فانکشنال داخل دهانی یا مانند هدگیر خارج دهانی باشند. در زیر تعدادی از تصاویر درمانهای عقب بودن فک توسط دکتر داودیان را مشاهده می‌کنید:
دریافت نوبت اصلاح عقب بودن فک کودکان با دکتر داودیان
درمان عقب بودن فک پایین بزرگسالان
در بزرگسالان، طرح درمان متفاوت، پیچیده و پرهزینه تر است. اصلاح ناهنجاری‌های فکی در بزرگسالان بعد از سنین بلوغ و با تکامل رشد نیازمند پیچیده‌تری است. ارتودنسی کاموفولاژ یا ارتودنسی جبرانی یکی از طرح درمانهای اصلاح عقب بودن فک پایین در بیماران بزرگسالی است که به این ناهنجاری دچار هستند. در این شیوه درمان، درمانگر ارتودنسی شما با عقب بردن قوس دندانی فک بالا و جلو آوردن قوس دندانی فک پایین به شکل همزمان، تلاش می‌کند این ناهنجاری را با یا بدون کشیدن دندان برطرف کند.بسته به شدن ناهنجاری راه دیگر درمان بیمار، ارتودنسی همراه با عمل فک است که در ادامه به آن اشاره خواهد شد
درمان عقب بودن فک پایین بزرگسالان با جراحی فک
اگر مطابق نظر دکتر ارتودنسی شما، هیچکدام از روش‌های درمانی محافظه‌کارانه ارتودنسی نتواند، ناهنجاری عقب بودن فک پایین شما را درمان کند، به ناچار انتخابی جز ترکیب درمانهای ارتودنسی و جراحی فک به شکل همزمان نخواهید داشت. در این شیوه درمان ارتودنتیست شما، با یک برنامه‌ریزی دقیق و شروع درمان ارتودنسی شما را برای جراحی فک آماده خواهد کرد. به طور میانگین این مرحله حدوداً یکسال زمان خواهد برد و بعد از این مرحله فرد تحت عمل جراحی فک قرار خواهد گرفت و بعد از تایید پزشک جراح فک، درمان های ارتودنسی بیمار دوباره شروع خواهد شد.
عوارض عقب بودن فک پایین
اگر ناهنجاری عقب بودن فک پایین درمان نشود، مشکلات زیادی را برای فرد بیمار ایجاد می‌کند. برخی از این مشکلات عبارتند از
- مشکلات تنفسی و مشکلات خواب
- مشکلات جویدن و مشکلات گوارشی
- احتمال افزایش آسیب به لثه ها
- احتمال افزایش شکستگی دندان‌ها به دلیل تراز نبودن فک‌ها
- افزایش احتمال پوسیدگی و خرابی دندان‌ها
هزینه درمان عقب بودن فک پایین
با توجه به طیف گسترده انواع سیستم‌های درمانی و طرح درمانهای متفاوت در سنین مختلف، هزینه ثابتی را نمی‌توان برای اصلاح ایمن ناهنجاری در نظر گرفت و هزینه درمان بیمار پس از ویزیت و معاینه اولیه توسط دکتر داودیان به وی اعمال می‌شود. اما به طور کل اگر بیمار نیاز به جراحی نداشته باشد، طرح درمان بیمار با توجه به سختی و پیچیدگی ناهنجاری می‌تواند از مبالغ جدول زیر شروع شود و یک عدد ثابتی مطابق با نظر دکتر به عنوان پیچیدگی درمان به آن اضافه می‌شود.
جدول هزینه های درمان ارتودنسی برای اصلاح عقب بودن فک پایین
| نوع درمان / نام دستگاه | هزینه ارتودنسی در سال 1401(به تومان) |
|---|---|
| ارتودنسی ثابت دو فک بدون کشیدن دندان | ۲۵,۰۰۰,۰۰۰ |
| ارتودنسی ثابت دو فک با کشیدن دندان | ۲۶,۰۰۰,۰۰۰ |
| ارتوسرجری (ارتودنسی جهت جراحی فک) | ۳۵,۰۰۰,۰۰۰ |
| ارتودنسی دیمون (به ازای هرفک اضافه می شود) | ۱۰,۰۰۰,۰۰۰ |
| ارتودنسی شبه دیمون (به ازای هرفک اضافه می شود) | ۵,۰۰۰,۰۰۰ |
| ارتودنسی سرامیکی (به ازای هر فک اضافه می شود) | ۱۰,۰۰۰,۰۰۰ |
| ارتودنسی متحرک دو فک | ۲۰,۰۰۰,۰۰۰ |
| فیس ماسک | ۲۰,۰۰۰,۰۰۰ |
| دستگاه فانکشنال | ۲۰,۰۰۰,۰۰۰ |
| هدگیر | ۸,۰۰۰,۰۰۰ |
| فیکس ریتینر هر فک | ۲,۰۰۰,۰۰۰ |
| تعویض پلاک متحرک هر فک | ۲,۰۰۰,۰۰۰ |
| چسباندن مجدد براکت شکسته معمولی | ۴۰۰,۰۰۰ |
| چسباندن مجدد براکت شکسته دیمون | ۵۰۰,۰۰۰ |
| چسباندن مجدد براکت شکسته براکت سرامیکی | ۶۰۰,۰۰۰ |
| ترمیم فیکس ریتینر(هر ناحیه) | ۴۰۰,۰۰۰ |
| ریتینر ثابت خلفی (هر ناحیه) | ۵۰۰,۰۰۰ |
| الکتروسرجری هر دندان | ۵۰۰,۰۰۰ |
| تسریع ارتودنسی با لیزر(هرجلسه) | ۴۰۰,۰۰۰ |
| ارتودنسی4×2 دو فک | ۲۰,۰۰۰,۰۰۰ |
| تعویض نک پد | ۵۰۰,۰۰۰ |
| تعویض فیس بو | ۵۰۰,۰۰۰ |
| تنظیم لبه ی دندان (به ازای هر فک) | ۲۵۰,۰۰۰ |
| دستگاه هایریکس | ۸,۰۰۰,۰۰۰ |
| هزینه هوک جراحی+قالبگیری استیج | ۲,۰۰۰,۰۰۰ |
| مینی اسکرو | ۲,۰۰۰,۰۰۰ |
