مراحل ارتودنسی بزرگسالان و نوجوانان با عکس و فیلم

متخصص ارتودنسی

دکتر مسعود داودیان

اگر از دندان های شلوغ و نا مرتب رنج می برید و هنوز اقدامی به درمان آن نکرده اید، نگران نباشید هنوز وقت دارید تا از دندان هایی ردیف و مرتب با لبخندی زیبا بهره مند شوید.

ارتودنسی یک روش درمانی است که برای نامرتبی و شلوغی دندان های استفاده می شود. خوشبختانه در این روش درمانی هیچ گونه محدودیت سنی وجود ندارد و افراد هر زمان که بخواهند می توانند از این روش استفاده کنند.

افرادی که در کودکی و نوجوانی اقدام به درمان ناهنجاری های دندانی خود می کنند معمولا راحت تر، سریع تر و کوتاه تر طول درمان ارتودنسی را طی می کنند. اما ممکن است برخی از افراد اطلاعات کافی از درمان ارتودنسی نداشته باشند و تنها ارتودنسی را روشی برای درمان دندان خرگوشی بدانند، اما در حقیقت این طور نیست. ارتودنسی روشی است که بسیاری از ناهنجاری های دندانی و فکی را به راحتی درمان می کند.

ناهنجاری هایی که توسط ارتودنسی برطرف می شود

انواع اختلالات بایت مثل اپن بایت، اختلالات کراس بایت ، عقب ماندگی فک بالا یا عقب بودن فک پایین، روی هم افتادن و یا فاصله افتادن بین دندان ها و جلو زدگی دندان ها از جمله مواردی است که به کمک ارتودنسی قابل درمان هستند.

ارتودنسی بزرگسالان چه مزایایی دارد؟

ارتودنسی بزرگسالان تنها به خاطر داشتن لبخند زیبا و افزایش اعتماد به نفس نیست، بلکه مرتب و منظم بودن دندان ها باعث می شود فک ها هم محور باشند و این نظم و ردیفی دندان ها رعایت بهداشت دندان و دهان را آسان تر کرده است. وقتی دندان ها مرتب و ردیف باشند مسواک زدن  و نخ دندان کشیدن برای افراد راحت تر می شود در نتیجه با رسیدگی درست به دندان ها از پوسیدگی، کرم خوردگی آن ها جلوگیری می شود.

اگر فرد به سلامت دندان ها اهمیت ندهد و ناهنجاری های مربوط به فک و دندانی را نادیده بگیرد با مشکلات زیادی روبرو خواهد شد. اختلال های مفصل فکی _ گیجگاهی (TMJ)، دندان قروچه، درد در ناحیه فک، سردرد های مربوط به اختلالات فکی، صدا دادن فک به هنگام تکلم یا غذا خوردن از جمله مشکلاتی است که ممکن است افراد با آن درگیر باشند.

مراحل ارتودنسی بزرگسالان

روش درمان ارتودنسی به گونه ای است که با یک جلسه درمان صورت نمی گیرد، بلکه ارتودنسی دارای روند درمانی طولانی مدت است که گاهی ممکن است تا سه سال طول بکشد. این روند درمانی توسط پزشک متخصص ارتودنسی برنامه ریزی می شود.

1.مشاوره اولیه

ابتدا بیمار مشاوره کوتاهی با پزشک دارد. در این مرحله بیمار تمامی سوالات و نگرانی های خود از روند درمان را با پزشک درمیان می گذارد و سپس پزشک موظف است تا توضیحاتی را به طور کلی برای بیمار شرح دهد. این توضیحات شامل:

• مشکل بیمار
• روند درمان
• عوارض عدم درمان ناهنجاری 
• فواید درمان
• نوع و روش درمان
• و….

است. این کار باعث می شود تا بیمار ترس از درمان نداشته باشد و نسبت به کار پزشک اعتماد کافی پیدا کند. در نهایت باید به بیمار دستور تهیه فتوگرافی پزشکی و رادیولوژی لازم را بدهد.

2. معاینه تخصصی بیمار

در این مرحله پزشک باید بر اساس مدارک پزشکی موجود مجدد به معاینه تخصصی دندان و فک بیمار بپردازد. باید وضعیت فکی بیمار بررسی دقیق شود، گاهی برای تشخیص بهتر از سی تی اسکن و ساخت مدل دیجیتالی از دندان های بالا و دندان های پایین و بررسی اکلوژن بیمار لازم است. معاینات باید با دقت بیشتری انجام گیرد زیرا بر اساس همین معاینات است که برنامه ریزی درمانی شکل می گیرد.

3. قالب گیری ارتودنسی

پس از جلسه مشاوره و معاینه تخصصی، قالب‌گیری از دندان بیمار صورت می‌پذیرد که لازم به ذکر است، با استفاده از قالب‌گیری، ابعاد دندان و فک بیمار اندازه گیری شده و بر اساس قالب تولید شده، نوع ارتودنسی و تعداد براکت‌های موردنیاز نیز تعریف می‌شوند.

مرحله قالب‌گیری، هم قبل از شروع دوره درمان و هم پس از انجام درمان، صورت می‌گیرد تا تفاوت حالت فک و دندان به بیمار به خوبی نشان داده شود.

مرحله قالب گیری نیازمند عکسبرداری OPG از دندان می باشد که در زیر به توضیح مختصری از آن می پردازیم:

عکسبرداری OPG دندان

با استفاده از سیستم های عکسبرداری از دندان، می توان نحوه قرارگیری هر یک از دندان ها و ریشه های آنها را به خوبی مشاهده کرد.

عکسبرداری از دندان سبب می شود تا پزشک متخصص به راحتی برای دندان ها و ناهنجاری های موجود تصمیم گیری کند و در جهت رفع آنها قدم بردارد.

این روند عکسبرداری هم قبل از انجام ارتودنسی و هم پس از ارتودنسی صورت می پذیرد تا تغییرات به خوبی مشاهده شود و در صورتی که نیاز به درمان مجدد وجود دارد، اقدام شود.

4. برنامه ریزی درمان

با توجه به معاینات انجام شده کوتاه ترین راه و موثرترین راه درمان ارتودنسی بزرگسالان به آن ها پیشنهاد داده می شود و یک برنامه ریزی در مورد زمان های مراجعه و شیوه درمان و طول درمان به بیمار ارائه می شود. همچنین در این مرحله درباره تمامی هزینه ها با بیمار باید صحبت شود.

5. راهنمای رعایت بهداشت دهان و دندان

برای موثر واقع شدن درمان ارتودنسی بزرگسالان همکاری بیمار در زمینه رعایت بهداشت دهان و دندان بسیار موثر است در نتیجه دستیاران پزشک نکات مهم در این زمینه را به بیمار توضیح می دهند.

5. انتخاب روش درمان ارتودنسی توسط متخصص

در این مرحله، روش های درمانی متناسب با ناهنجاری موجود در ناحیه فک و دندان بیمار، برای افراد ارائه می شود. و ویژگی های هر یک از روش های درمانی توضیح داده می شود.

نمونه ای از براکت ها برای افراد نشان داده می شود تا در نتیجه با مشورت پزشک و بیمار، بهترین روش درمان ارتودنسی برای هر شخص انتخاب شود.

اگر ارتودنسی متحرک برای درمان دندان انتخاب شود دستگاه ارتودنسی متحرک در اختیار بیمار قرار می‌گیرد اما اگر ارتودنسی ثابت برای درمان انتخاب شده باشد براکت ها بر روی دندان چسبانده می‌شود که چسب مورد نیاز برای چسباندن براکت وابسته به جنس دندان بیمار می‌باشد.

6. قرار دادن دستگاه ارتودنسی

اصلی ترین بخش درمان قرار دادن دستگاه ارتودنسی است. بر روی هر یک از دندان یک براکت قرار می گیرد. این مرحله از حدود نیم ساعت تا چند ساعت طول می کشد. به هنگام نصب دستگاه ارتودنسی هیچ گونه آسیبی به لثه ها و یا دندان ها وارد نمی شود و دردی احساس نمی شود ولی امکان دارد طی 4 ساعت پس از نصب دستگاه درد احساس شود که بعد از گذشت هفت روز درد کاهش می یابد.

7. تاثیر دستگاه ارتودنسی

طولانی ترین بخش درمان زمان تاثیر گذاری دستگاه ارتودنسی است که ممکن است از چند ماه تا چند سال به طول بیانجامد. این طول درمان با توجه به شدت و پیچیدگی دندان ها و سن بیمار و ساختار صورت نیز بستگی دارد. بعد از نصب دستگاه متخصص باید هر چهار یا هشت هفته یکبار به بررسی دستگاه ارتودنسی بپردازد و تنظیمات مجددی بر روی آن قرار دهد تا میزان تاثیر گذاری مثبت آن را بررسی نماید.

8. داری و معاینات منظم

زمانی که دندان ها در جایگاه درست خودشان قرار گرفتند و نتیجه مثبتی ارائه دادند متخصص ارتودنسی دستگاه را از روی دندان شما بر می دارد اما این به معنی پایان دوره درمان نیست. برای آنکه احتمال بازگشت دندان ها به موقعیت اول به وجود نیاید با توجه به تشخیص متخصص باید تا مدت ها از نگهدارنده ها استفاده شود. برای بررسی بهتر باید سه تا شش ماه پس از اتمام درمان به متخصص مراجعه کنید.

مراحل ارتودنسی دو فک

مراحل ارتودنسی دو فک به طور همزمان دقیقا مراحلی است که در بالا برایتان توضیح دادیم، فقط مورد مهمی که وجود دارد این است که بنا به دلایل خاص و موقعیت دندان های هر فرد ممکن است مراحل درمانی او متفاوت باشد.

مراحل ارتودنسی فک بالا

ممکن است شما بیماری باشید که تنها قصد انجام ارتودنسی یک فک را دارد میخواهد در رابطه با آن اطلاعاتی کسب کند، از این رو باید به شما عرض کنیم که از نظر علمی و اصولی کلا انجام ارتودنسی برای یک فک کار صحیحی نیست به این علت که با حرکت دندان ها ممکن است به فک بالا و یا زاویه قرار گیری صحیح و … آسیب برسد. ولی برای اینکه شما بتوانید اطلاعات مناسب تری در این رابطه و شرایط دهان و دندان خود را دریافت کنید بهتر است عکس دندان های خود را به واتساپ دکتر داودیان ارسال نمایید تا بررسی شده و جواب درستی دریافت نمایید.

روند درمان ارتودنسی

تمامی مراحل ارتودنسی در بالا ذکر شده است. به طور تکمیلی می توان بیان داشت که طول درمان ارتودنسی چیزی در حدود 6 تا 30 ماه به طول می انجامد که این میزان با توجه به ناهنجاری های فکی و دندانی و هم چنین همکاری بیمار با پزشک متغیر خواهد بود.

از عوامل تاثیر گذار در طول درمان ارتودنسی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. شدت ناهنجاری فک و دندان
2. سن مراجعه کننده برای درمان ارتودنسی
3. نوع روش درمانی ارتودنسی
4. رعایت بهداشت دهان و دندان
5. همکاری بیمار با پزشک
6. مراجعات منظم
7. گذراندن تمامی مراحل ارتودنسی با توجه به مشاوره متخصص ارتودنسی
8. و…

تفاوت ارتودنسی بزرگسالان با کودکان

ارتودنسی در کودکان به شیوه ای آسان تر به نتیجه می پیوندد. دلیل این امر نیز رشد فک و دندان کودکان می باشد. که در سنین کم باعث می شود تا روند جای گیری دندان ها در موقعیت ایده آل خود با سرعت مناسب تری صورت بپذیرد.

اما در سنین بالا و در بزرگسالان به دلیل اینکه فک رشد خود را انجام داده است، جا به جایی دندان ها به راحتی کودکان امکان پذیر نیست.

به همین جهت طول دوره ی درمانی بزرگسالان نسبت به کودکان نیاز به زمان بیشتری خواهد داشت تا نتیجه دلخواه را به دست آورد.

لوازم ارتودنسی بزرگسالان

این موضوع را می توان در خصوص ارتودنسی بزرگسالان بیان داشت که لوازم مورد استفاده در مراحل ارتودنسی بزرگسالان نیز ممکن است در مواقعی متفاوت باشد.

این موضوع به دلیل عدم علاقه ی بزرگسالان برای نشان داده شدن براکت های ارتودنسی در قسمت دهانی آنها می باشد. بدین منظور می توان از براکت های ارتودنسی سرامیکی یا انجام ارتودنسی لینگوال و یا ارتودنسی نامرئی و… استفاده نمود.

به این دلیل است که گفته می شود لوازم قابل استفاده در ارتودنسی بزرگسالان متفاوت از کودکان خواهد بود.

هزینه و طول درمان ارتودنسی بزرگسالان چقدر است؟

هزینه های درمان ارتودنسی بزرگسالان معمولا به عوامل مختلفی بستگی دارد و تنها به نوع دستگاه ارتودنسی استفاده شده وابسته نیست. با توجه به نوع بریس های استفاده شده و روش درمانی، دستمزد دندانپزشک متخصص ارتودنسی، محل انجام ارتودنسی، تعداد جلسات مراجعه به پزشک و … همگی در هزینه های ارتودنسی نقش موثری دارند.

فیلم مراحل انجام ارتودنسی

به طور متوسط در ارتودنسی بزرگسالان به دلیل آن که استخوان فک رشد خود را متوقف کرده است و در وضعیت ثابتی قرار دارد، در نتیجه درمان ارتودنسی در بزرگسالان زمان زیادی می خواهد. اما به طور میانگین حدود 18 تا 24 ماه زمان لازم است تا ارتودنسی نتیجه بخش باشد. این طول زمان نیز بستگی به سن، جنس دندان و میزان شدت و نوع ناهنجاری نیز بستگی دارد.

در ادامه شما میتوانید فیلم مراحل انجام ارتودنسی از زبان دکتر داودیان را تماشا کنید.